Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2009

ΑΝΑΚΟΠΗ - ΒΑΣΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Συγγραφέας Άρθρου κ. Βολακάκης Νικόλαος Διευθυντής BLS










ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΑΚΟΠΗ


Καρδιακή ανακοπή, καρδιοαναπνευστική ανακοπή ή καρδιοπνευμονική ανακοπή ή ακόμα και κυκλοφοριακή ανακοπή, είναι το απότομο σταμάτημα της φυσιολογικής κυκλοφορίας του αίματος λόγω αδυναμίας της καρδιάς να συσπαστεί αποτελεσματικά κατά τη διάρκεια της συστολής. [1]
Η καρδιακή ανακοπή είναι διαφορετική (αλλά μπορεί να προκληθεί) από το έμφραγμα του μυοκαρδίου (ή αλλιώς συγκοπή), κατά το οποίο η αιματική ροή στο κομμάτι της καρδιάς που διαταράσσεται, διακόπτεται.
Κατά την ανακοπή η κυκλοφορία αίματος διακόπτεται με αποτέλεσμα να μην φτάνει οξυγόνο σε όλο το σώμα. Η υποξία του εγκεφάλου, δηλαδή η έλλειψη οξυγόνου στον εγκέφαλο, προκαλεί αρχικά στα θύματα απώλεια συνείδησης και στη συνέχεια σταματάει και η αναπνοή τους, αν και για λίγα λεπτά μετά από ανακοπή μπορεί να εμφανιστεί μια κατάσταση (μη αποτελεσματική αναπνοή), που ονομάζεται προθανάτιος ρόγχος.
Εγκεφαλική βλάβη, προκαλείται από την υποξία του, εάν η ανακοπή δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μέσα στα πρώτα 5 λεπτά [2], αν και νέοι τρόποι αντιμετώπισης της ανακοπής (όπως πχ η θεραπευτική υποθερμία) έχουν αρχίσει να διευρύνουν αυτό το χρονικό πλαίσιο. [3][4] (Σημειώνεται ότι η εγκεφαλική βλάβη και εν γένει οι νευρολογικές βλάβες είναι μη αναστρέψιμες δηλαδή μόνιμες) Για να βελτιωθεί η επιβίωση και η νευρολογική κατάληξη θυμάτων ανακοπής η άμεση αντίδραση είναι κυρίαρχης σημασίας.

Η καρδιακή ανακοπή είναι ένα ιατρικό επείγον το οποίο, σε ορισμένες καταστάσεις είναι δυνητικά αναστρέψιμο (βλ. παρακάτω αναστρέψιμες αιτίες καρδιακής ανακοπής). Όταν η καρδιακή ανακοπή οδηγεί σε θάνατο τότε ο θάνατος αυτός ονομάζεται αιφνίδιος καρδιακός θάνατος. [1]
Η πρωταρχική και επείγουσα αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής είναι η καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (γνωστή ως ΚΑΡΠΑ), η οποία παρέχει κυκλοφορία (αιματική ροή τουλάχιστον στα 2 πιο βασικά όργανα: εγκέφαλο και καρδιά) καθώς και ροή οξυγόνου στους πνεύμονες μέχρι να είναι διαθέσιμη η θεραπεία που είναι η απινίδωση.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Καρδιακή ανακοπή είναι το απότομο σταμάτημα της λειτουργίας της καρδιάς ως αντλία (διαγιγνώσκεται με την απουσία ψηλαφητού σφυγμού) η οποία μπορεί να υποστηριχτεί, αλλά χωρίς υποστήριξη οδηγεί στο θάνατο. [1] Ωστόσο, λόγω της ανεπαρκής εγκεφαλικής αιμάτωσης, το θύμα θα χάσει τις αισθήσεις του και τελικά θα σταματήσει να αναπνέει μετά από λίγα δευτερόλεπτα.. Το κύριο διαγνωστικό κριτήριο της καρδιακής ανακοπής είναι η απουσία κυκλοφορίας και υπάρχουν κάποιοι τρόποι για να διαπιστωθεί αυτή.
Η απουσία καρωτιδικού σφυγμού (καρωτίδα είναι μια μεγάλη αρτηρία που μεταφέρει αίμα στον εγκέφαλο και ο σφυγμός ψηλαφάτε στο λαιμό) είναι το καλύτερο διαγνωστικό στοιχείο σε συνδυασμό με απουσία αυτόματης φυσιολογικής αναπνοής του θύματος. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι διασώστες κάνουν λάθη στην εκτίμηση του καρωτιδικού σφυγμού κατά τη διάρκεια ενός επείγοντος είτε αυτοί είναι υγειονομικοί [6][7] είτε όχι [8] .
Γνωρίζοντας την ανακρίβεια της μεθόδου αυτής για τη διάγνωση, κάποιοι οργανισμοί όπως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Αναζωογόνησης (ERC) έχουν υποβαθμίσει τη σπουδαιότητα της. [9] Το Συμβούλιο Αναζωογόνησης του Ηνωμένου Βασιλείου (RC,UK) σε εναρμονισμό με τις οδηγίες του ERC καθώς και της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρίας (AHA), συστήνει αυτή η τεχνική να χρησιμοποιείται μόνο από εξειδικευμένους και έμπειρους υγειονομικούς και ακόμη και τότε να συνεκτιμάται με άλλους παραμέτρους όπως τον προθανάτιο ρόγχο. [10]
Διάφορες άλλες μέθοδοι έχουν προταθεί για την ανίχνευση κυκλοφορίας. Από το 2000 οι κατευθυντήριες οδηγίες αναζωογόνησης του International Liaison Committee on Resuscitation (ILCOR) αναφέρουν οι διασώστες θα πρέπει να ελέγχουν εκτός από το σφυγμό και γενικότερα για σημεία κυκλοφορίας (βήχα, κίνηση, αναπνοή κ.α.). [9][11] Η αποτελεσματικότητα αυτής της αλλαγής ελέγχεται ακόμα και σήμερα, και τα μέχρι τώρα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά.
Μετά την αρχική διάγνωση της καρδιακής ανακοπής, οι υγειονομικοί χωρίζουν την καρδιακή ανακοπή με βάση τον ρυθμό του ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ΗΚΓ). Υπάρχουν 4 ρυθμοί της ανακοπής.
Η κοιλιακή μαρμαρυγή (ΚΜ) και η άσφυγμη κοιλιακή ταχυκαρδία (ΑΚΤ) ανταποκρίνονται και οι δύο στην απινίδωση και γι’ αυτό αναφέρονται ως <<απινιδώσιμοι>> ρυθμοί, ενώ η ασυστολία και η άσφυγμη ηλεκτρική δραστηριότητα (ΑΗΔ) είναι μη- απινιδώσιμοι ρυθμοί. Η φύση κάθε ρυθμού υποδεικνύει διαφορετική αιτία και θεραπεία και είναι και ένας μικρός οδηγός για τον διασώστη για το ποια είναι η ενδεδειγμένη θεραπεία. [10]

Ενδεικτικά ΗΚΓ:

Κοιλιακή μαρμαρυγή:









Κοιλιακή ταχυκαρδία:








Ασυστολία:







Άσφυγμη ηλεκτρική δραστηριότητα( ή αλλιώς ηλεκτρομηχανικός διαχωρισμός):
Οποιοδήποτε ΗΚΓ δείχνει ηλεκτρική δραστηριότητα αλλά δεν έχει σφυγμό (μηχανικό αποτέλεσμα) για το θύμα μας.

ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ

Ένας άνθρωπος που υπέστη καρδιακή ανακοπή είναι κλινικά νεκρός και γι’ αυτό όταν αναφερόμαστε σε αυτόν δεν τον ονομάζουμε ασθενή αλλά θύμα. Όλοι οι μηχανισμοί που οδηγούν στο θάνατο έχουν μια χρονική περίοδο που είναι δυνητικά αναστρέψιμη, την καρδιακή ανακοπή. Οι αιτίες της καρδιακής ανακοπής είναι αρκετές, υπάρχουν όμως κάποιες που ονομάζονται <<αναστρέψιμες αιτίες>> οι οποίες αν δεν θεραπευτούν έγκαιρα τότε υποκινούν μια ανακοπή. (πχ. Ένας πνιγμός ή μια πνιγμονή οδηγεί σε υποξία που θα οδηγήσει μέσα σε λιγότερο από ένα λεπτό σε καρδιακή ανακοπή). Για να αναταχθεί μια ανακοπή θα πρέπει να διορθωθεί πρώτα το αίτιο που την προκάλεσε.

Μεταξύ των ενηλίκων, η ισχαιμία του μυοκαρδίου είναι η πιο συχνή αιτία της καρδιακής ανακοπής. [12] Ιατροδικαστικές εκθέσεις έχουν δείξει ότι το 30% περίπου των θυμάτων έφεραν σημεία πρόσφατου εμφράγματος του μυοκαρδίου. Άλλα καρδιακά προβλήματα που μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακή ανακοπή είναι δομικές ανωμαλίες, καρδιομυοπάθειες και αρρυθμίες όπως και μη καρδιολογικής αιτιολογίας ανακοπές που οφείλονται σε λοιμώξεις, υπερδοσολογία φαρμάκων, τραυματισμό και άλλες καταστάσεις που αναφέρονται στη συνέχεια.

ΑΝΑΣΤΡΕΨΙΜΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ

Καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ), καθώς και άλλες παρεμβάσεις όπως απινίδωση, εξασφάλιση αεραγωγού, αερισμός και χορήγηση φαρμάκων, είναι η συνήθης φροντίδα και θεραπεία της καρδιακής ανακοπής. Σε περίπτωση εμμένουσας ανακοπής ή μη απινιδώσιμου ρυθμού, θα πρέπει να σκεφτούμε τις αναστρέψιμες αιτίες ή αλλιώς σαν μνημοτεχνικό κανόνα τα 4 Η και [13][14][15]

4 ‘’Η’’

Hypovolaemia (Υπογκαιμία): Είναι η έλλειψη κυκλοφορούντων υγρών, κυρίως αίματος. Συνήθως λόγω αιμορραγίας, αναφυλαξίας ή κάποιας διαταραχής της μήτρας κατά την εγκυμοσύνη. Θεραπεία είναι η χορήγηση ενδοφλεβίως υγρών και αίματος, πλάσματος ή ανάλογων διαλυμάτων που αυξάνουν τόν όγκο και ο έλεγχος της πηγής της αιμορραγίας είτε εξωτερικά είτε με επείγουσα χειρουργική επέμβαση.

Hypoxia (Υποξία): Είναι η έλλειψη οξυγόνου στην καρδιά, στον εγκέφαλο και σε άλλα ζωτικής σημασίας όργανα. Άμεση αξιολόγηση της βατότητας του αεραγωγού (και υποστήριξή του) καθώς και αερισμός του θύματος είναι ζωτικής σημασίας.

Hypothermia (Υποθερμία): Μια χαμηλή θερμοκρασία πυρήνα (κάτω από 30 βαθμούς Κελσίου). Θα πρέπει να χορηγηθούν ζεστά ενδοφλέβια υγρά, να τοποθετηθούν θερμαντικές κουβέρτες. Αν και εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ένα παράδοξο: ένα θύμα ανακοπής σε μια ήπια υποθερμία(32-34 βαθμούς Κελσίου) έχει μεγαλύτερες πιθανότητες ανάνηψης…

Hypo/Hyperkalaemia/metabolic (Υπό/υπερκαλιαιμία/ μεταβολικές διαταραχές): Και τα δύο (έλλειψη και περίσσεια) καλίου μπορούν να προβούν μοιραία για τη ζωή. Άνθρωποι με νεφρική ανεπάρκεια που έχασαν μια συνεδρία αιμοκάθαρσης έχουν συνήθως πρόβλημα υπερκαλιαιμίας. Τα συμπτώματα είναι αδυναμία, ναυτία και ευρύ QRS σύμπλεγμα στο ΗΚΓ. Θεραπεία της είναι η άμεση χορήγηση ασβεστίου συνήθως σε μορφή γλυκονικού ασβεστίου, το οποίο ανταγωνίζεται το κάλιο στις μυοκαρδιακές ίνες. Αυτή είναι η αρχική αντιμετώπιση που έχει ως σκοπό να μην προκληθεί μια θανατηφόρος αρρυθμία. Απώτερος σκοπός μας θα πρέπει να είναι να αποβάλουμε το περίσσιο κάλιο από το οργανισμό. Αυτό μπορεί να γίνει με χορήγηση ινσουλίνης (συνήθως σε συνδυασμό με γλυκόζη και διττανθρακικά, για να οδηγήσει το κάλιο ξανά ενδοκυττάρια) , διουρητικά αγκύλης όπως φουροσεμίδη και άλλοι τρόποι. Σε σοβαρές περιπτώσεις απαιτείται αιμοκάθαρση.
Η υποκαλιαιμία συνήθως προκαλείται από παρατεταμένες διάρροιες και από κακή διατροφή, επίσης η λανθασμένη χρήση διουρητικών αγκύλης καθώς και η χρήση δακτυλίτιδας μπορούν να την προκαλέσουν.
Από τις άλλες μεταβολικές διαταραχές ίσως η σπουδαιότερη και πιο συχνή είναι η υπέρ/υπογλυκαιμία. Υπογλυκαιμία συνήθως προκύπτει από μεγάλη δόση (κακώς υπολογισμένη) ινσουλίνης ή από σπάνιες ενδοκρινολογικές διαταραχές. Γενικά η υπεργλυκαιμία από μόνη της δεν είναι θανατηφόρος, αλλά η λεγόμενη διαβητική κετοξέωση που δημιουργεί μειώνει το pH και ο ασθενής πέφτει σε κώμα ( μη-κετοξικό υπερωσμοτικό κώμα που οδηγεί σε υπογκαιμική κατάσταση). Η υπογλυκαιμία διορθώνεται σχετικά εύκολα και γρήγορα με τη χορήγηση συγκεντρωμένης γλυκόζης σε αντίθεση με την υπεργλυκαιμία που θα πρέπει να αναστραφούν τα αίτια της οξέωσης (άφθονα ενδοφλέβια υγρά, ηλεκτρολύτες και τελικώς η ινσουλίνη).

4 ‘’Τ’’

Toxins (Τοξίνες): Εννοούμε κυρίως φάρμακα (πχ. Οπιοειδή, αντικαταθλιπτικά, βενζοδιαζεπίνες κα). Η παρουσία της καρτέλας ή του κουτιού ή της σύριγγας δίπλα στο θύμα, το ιστορικό του (κατάχρηση, κατάθλιψη κα) που θα ληφθεί από τους οικείους του καθώς και τοξικολογικές εξετάσεις θέτουν υποψία και διάγνωση. Θεραπεία είναι τα αντίδοτα (εάν υπάρχουν), υποστήριξη αεραγωγού και αναπνοής.

Cardiac Tamponade (καρδιακός επιπωματισμός): Αίμα ή άλλα υγρά όταν βρίσκονται εντός του περικαρδιακού σάκου μπορεί να ασκούν πίεση στην καρδιά με αποτέλεσμα αυτή να μην μπορεί να συστέλλεται. Η διάγνωση τίθεται κλινικά ή υπερηχογραφικά. Η θεραπεία είναι υπερεπείγουσα και γίνεται με την τοποθέτηση μιας βελόνης μέσα στο περικάρδιο για την παροχέτευση του συσσωρεμένου υγρού. Εάν το υγρό είναι πολύ παχύρευστο και δεν μπορεί να παροχετευτεί από την βελόνη τότε ανοίγετε το λεγόμενο περικαρδιακό παράθυρο (μια τομή στο περικάρδιο) και παροχετεύεται με αυτόν τον τρόπο το υγρό.

Tension pneumothorax (υπό Τάση πνευμοθώρακας): Όταν αέρας μαζευτεί σε μια υπεζωκοτική κοιλότητα και με κάθε αναπνοή η ποσότητα αυτού αυξάνεται τότε προκαλείται μετατόπιση του μεσοθωρακίου προς την αντίθετη πλευρά. Όταν συμβεί αυτό, μεγάλα αγγεία (κυρίως η άνω κοίλη φλέβα) στραγγαλίζεται με αποτέλεσμα να μειώνεται αρχικά και να σταματάει τελικά η επαναφορά αίματος στην καρδιά. Στην περίπτωση υπό τάση πνευμοθώρακα ο ασθενής ασφυκτιά για αέρα, παρατηρείται υποξία, διάταση των φλεβών του τραχήλου, απουσία αναπνευστικού ψιθυρίσματος, τυμπανικός ήχος κατά την επίκρουση στην παθούσα πλευρά καθώς και μετατόπιση της τραχείας προς την αντίθετη. πλευρά Αυτό θα φανεί κυρίως σε μία ακτινογραφία θώρακος, την οποία θα παραγγείλουμε όταν τεθεί η υποψία. Θεραπεία είναι η άμεση τοποθέτηση μιας βελόνης στο 2ο (συνήθως) μεσοπλεύριο διάστημα στη μεσοκλειδική γραμμή για παροχέτευση του αέρα (ακούγεται συριγμός από τον εξερχόμενο αέρα).

Thromboembolism (Θρομβοεμβολικό επεισόδιο): Συνήθως έμφραγμα του μυοκαρδίου όπου εφαρμόζουμε την προσέγγιση ΜΟΝΑ (Μορφίνη – Οξυγόνο – Νιτρώδη - Ασπιρίνη). Άλλη μορφή θρομβοεμβολικού επεισοδίου είναι η πνευμονική εμβολή κατά την οποία έμβολα κλείνουν πνευμονικά αγγεία. Εάν αυτό γίνει μαζικά η θνησιμότητα και η θνητότητα είναι μεγάλη. Θεραπεία είναι η χορήγηση αντιπηκτικών.

Συνοψίζοντας τα 4 Η έχουμε:

  1. Υπογκαιμία
  2. Υποξία
  3. Υποθερμία
  4. Υπό/υπερκαλιαιμία/ μεταβολικές διαταραχές
ενώ για τα 4 Τ έχουμε:

  1. τοξίνες
  2. καρδιακός επιπωματισμός
  3. υπό τάση πνευμοθώρακας
  4. θρομβοεμβολικό επεισόδιο
ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η εικόνα που ακολουθεί, είναι η σημερινή εικόνα της αλυσίδας της επιβίωσης (2005), μια αλυσίδα η ιδέα της οποίας αναπτύχθηκε το 1988 και πρωτοδημοσιεύτηκε το 1989 (πάνω αλυσίδα).




Είναι μια αλυσίδα που αποτελείται από 4 κρίκους αλληλένδετους οι οποίοι θα πρέπει να εφαρμοστούν για να επιτευχθεί η μέγιστη πιθανότητα επιβίωσης για το θύμα.

Ο πρώτος κρίκος συνίσταται στην έγκαιρη αναγνώριση του επείγοντος καθώς και την έγκαιρη κλήση για εξειδικευμένη βοήθεια με σκοπό την πρόληψη της καρδιακής ανακοπής.
Όπως ειπώθηκε και παραπάνω, υπάρχουν αναστρέψιμα αίτια της καρδιακής ανακοπής τα οποία δίνουν οξεία (συνήθως) κλινική συμπτωματολογία. Εάν αυτά τα συμπτώματα αναγνωριστούν έγκαιρα και κληθεί εξειδικευμένη βοήθεια (είτε ΕΚΑΒ εάν μιλάμε για εξωνοσοκομειακό χώρο είτε η ομάδα επειγόντων σε νοσοκομειακό χώρο) είναι δυνατόν να προληφθεί μια καρδιακή ανακοπή.

Ο δεύτερος κρίκος αναφέρεται στη ταχεία έναρξη ΚΑΡΠΑ για να αγοράσουμε χρόνο.
Εάν τελικά το θύμα μας υποστεί καρδιακή ανακοπή, αφού καλέσουμε την εξειδικευμένη βοήθεια, θα πρέπει να φροντίσουμε να υποκαταστήσουμε τη λειτουργία των πνευμόνων και της καρδιάς του, με αναπνοές διάσωσης και θωρακικές συμπιέσεις αντίστοιχα (το πώς γίνονται αναλύεται παρακάτω), έτσι ώστε τα ζωτικά όργανα να συνεχίζουν να λαμβάνουν οξυγόνο (κυρίως ο εγκέφαλος). Εάν δεν γίνει ΚΑΡΠΑ κάθε λεπτό που περνάει οι πιθανότητες επιβίωσης του θύματος μειώνονται κατά περίπου 10% σε αντίθεση με την άμεση έναρξη ΚΑΡΠΑ, οπότε και μειώνονται κατά περίπου 5-6%.[10] Έτσι μεταφράζεται το αγοράζουμε χρόνο.

Ο τρίτος κρίκος αναφέρεται στη θεραπεία της καρδιακής ανακοπής, την έγκαιρη απινίδωση. Η απινίδωση, δηλαδή η χορήγηση ρεύματος διάμεσου της καρδιάς με σκοπό να επανέλθει ο φυσιολογικός βηματοδότης της, είναι θεραπεία για τους απινιδώσιμους ρυθμούς της ανακοπής (είναι οι συχνότεροι ρυθμοί κατά την έναρξη της ανακοπής περ. 80%).

Ενώ ο τέταρτος κρίκος συνίσταται στη φροντίδα μετά την αναζωογόνηση και αφορά την αποκατάσταση της ποιότητας ζωής του θύματος.
Αναφέρεται δηλαδή στην εξειδικευμένη υποστήριξη της ζωής και στα άλλα μέσα τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν σε νοσοκομεία και άλλα εξειδικευμένα κέντρα και έχουν ως πρωταρχικό σκοπό την ποιότητα της ζωής (κυρίως δηλαδή την απουσία νευρολογικών βλαβών) και για αυτό εμφανίζεται ο εγκέφαλος στον τέταρτο κρίκο.


ΚΑΡΠΑ

Με τον όρο καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση εννοούμαι τις θωρακικές συμπιέσεις και τις αναπνοές διάσωσης, με τα δυο απλά αυτά μέσα είμαστε σε θέση να υποκαταστήσουμε α) με τα χέρια μας την έλλειψη ή την μειωμένη κυκλοφορία και β) την έλλειψη εισόδου αέρα στους πνεύμονες του θύματος.

Ο αλγόριθμος της βασικής υποστήριξης της ζωής φαίνεται εδώ και εξηγείται βήμα-βήμα στη συνέχεια.







Το πρώτο και από τα σπουδαιότερα βήματα είναι η ασφάλεια:



Θα πρέπει να εξασφαλίσουμε την ασφάλεια του τόπου από οτιδήποτε θα μπορούσε να διακυβεύσει την ασφάλεια του διασώστη (έχουμε ήδη ένα θύμα δεν θέλουμε δεύτερο), του θύματος καθώς και των παρευρισκόμενων. Με τον όρο ασφάλεια εννοούμε εκτός των άλλων ρεύμα (καλώδια), νερό, αιχμηρά αντικείμενα κ.α.

Αφού βεβαιωθήκαμε για την ασφάλεια μπορούμε να πλησιάσουμε το θύμα μας να γονατίσουμε στο ύψος των ώμων του και κουνώντας τους ελαφριά




  • Εάν απαντήσει φροντίστε να μάθετε τι έπαθε χωρίς να τον μετακινήσετε και παράλληλα επανεκτιμήστε τακτικά το επίπεδο συνείδησής του.
  • Εάν δεν απαντήσει τότε θα πρέπει με έντονα ερεθίσματα (φωνάζοντας δυνατά <βοήθεια,βοήθεια> και κουνώντας τα χέρια) να κάνετε αντιληπτή την παρουσία του επείγοντος σε τυχόν παρευρισκόμενους.



Σε ένα άτομο το οποίο έχει χάσει τις αισθήσεις του, είναι πολύ πιθανό να έχει αποφραχθεί ο αεραγωγός του ( αεραγωγός είναι ο νοητός σωλήνας από τον οποίο διέρχεται ο αέρας μέχρι να φτάσει στους πνεύμονες και αποτελείται από την μύτη, το στοματοφάρυγγα, την τραχεία) από μαλακά μόρια όπως γλώσσα, σταφυλή ή την υπερώα λόγω της απώλειας του μυϊκού τόνου. Οπότε θα χρειαστεί να:




Η απόφραξη του αεραγωγού σε ένα αναίσθητο θύμα σε ύπτια θέση με απώλεια μυϊκού τόνου φαίνεται ως εξής:








Όπως διαφαίνεται στην παραπάνω εικόνα που παρουσιάζει ένα θύμα με αποφραγμένο αεραγωγό είναι αδύνατη η είσοδος αέρα στους πνεύμονες. Για την απελευθέρωση του αεραγωγού απαιτούνται 2 απλές πλην αποτελεσματικές κινήσεις οι οποίες είναι αφενός η έκταση κεφαλής και αφετέρου η ανύψωση της κάτω γνάθου:

• Η έκταση κεφαλής γίνεται με το χέρι που είναι πλησίον της κεφαλής και τοποθετώντας την παλάμη στο μέτωπο του θύματος και κάνοντας μια μικρή έκταση (προσοχή όχι υπερέκταση) της κεφαλής.

• Η ανύψωση της κάτω γνάθου γίνεται με το δείκτη και το μέσο του άλλου χεριού, τα οποία τοποθετούνται στο οστέινο τμήμα της κάτω γνάθου και κάνοντας απλά ανύψωση της κάτω γνάθου.

Με αυτές της κινήσεις η προηγούμενη φωτογραφία φαίνεται ως εξής:







• Αφού εξασφαλίστηκε η είσοδος – έξοδος αέρα από τους πνεύμονες του θύματος ήρθε η ώρα να ελεχθεί και η ύπαρξη αυτόματης αναπνοής του θύματος. Έχοντας απελευθερωμένο τον αεραγωγό:




Σκύβουμε το κεφάλι μας, τοποθετώντας το αυτί μας πάνω από το στόμα του θύματος και κοιτώντας προς το θώρακα του θύματος. Αυτό το κάνουμε για 8-10 δευτερόλεπτα (λέγοντας αργά 2 φορές βλέπω-ακούω-αισθάνομαι) κατά τη διάρκεια αυτών των δευτερολέπτων βλέπουμε εάν ο θώρακας ανυψώνεται, ακούμε εάν υπάρχει αναπνοή από το στόμα του θύματος και αισθανόμαστε την υγρασία από την τυχόν αναπνοή στο μάγουλό μας. ΠΡΟΣΟΧΗ ψάχνουμε για την ύπαρξη φυσιολογικής αναπνοής και όχι προθανάτιου ρόγχου (ο διαχωρισμός αυτών των δύο έχει γίνει πιο πάνω).

• Εάν το θύμα μας δεν αναπνέει τότε ήρθε η ώρα να ενεργοποιηθεί το σύστημα επείγουσας προνοσοκομειακής βοήθειας (στην Ελλάδα το ΕΚΑΒ).






Ο αριθμός για την Ελλάδα είναι το 166, για την Κύπρο το 199, ενώ για την υπόλοιπη Ευρώπη ο αριθμός είναι 112.
Το πρώτο που αναφέρουμε είναι ο τόπος του συμβάντος, το τι έχουμε μπροστά μας (ένα αναίσθητο θύμα το οποίο δεν αναπνέει…), κατόπιν τα στοιχεία μας και ότι θα ξεκινήσουμε ΚΑΡΠΑ και βασικότερο όλων περιμένουμε να μας κλείσουν αυτοί το τηλέφωνο για να είμαστε σίγουροι ότι γίναμε κατανοητοί.

• Αφού κινητοποιήσαμε την εξειδικευμένη βοήθεια η οποία θα έρθει μαζί με την θεραπεία (τον απινιδωτή) ήρθε η ώρα υποκαταστήσουμε τη λειτουργία της καρδιάς μέσω θωρακικών συμπιέσεων.





Η εφαρμογή θωρακικών συμπιέσεων είναι σχετικά εύκολη. Τοποθετούμε τη βάση μιας παλάμης (όποιου χεριού θέλουμε) στη μέση του θώρακα, πάνω στο στέρνο. Φέρνουμε το άλλο χέρι από πάνω του και πλέκουμε τα δάχτυλα όπως φαίνεται στην επόμενη εικόνα.









Κατόπιν με τεντωμένους αγκώνες, με χέρια κάθετα πάνω από το θύμα συμπιέζουμε 4-5cm βάθος:

• Με ρυθμό 100 συμπιέσεων/λεπτό
• Ίσο χρόνο συμπίεσης : χρόνο χαλάρωσης
• Προσέχοντας ποτέ να μη χαθεί η επαφή από το θώρακα
• Με κίνηση που έρχεται από τα ισχία


Το ρυθμό 100/λεπτό μπορούμε να τον εξασφαλίσουμε μετρώντας δυνατά <και 1,και 2…,και 30>
Επειδή η εφαρμογή θωρακικών συμπιέσεων είναι μια ιδιαίτερα κουραστική τεχνική και η εφαρμογή σωστών θωρακικών συμπιέσεων είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση του θύματος συνιστάται η αλλαγή διασώστη που τις εφαρμόζει κάθε 2 λεπτά (εάν αυτό βέβαια είναι δυνατόν).


  • Μετά την εφαρμογή 30 θωρακικών συμπιέσεων θα πρέπει να δώσουμε 2 αναπνοές διάσωσης. Διατηρώντας ανοιχτό τον αεραγωγό (όπως αναφέρθηκε προηγουμένως με την μέθοδο έκταση της κεφαλής και ανύψωση της κάτω γνάθου) κλείνουμε τη μύτη με τον αντίχειρα και το δείκτη του χεριού που είναι τοποθετημένο στο μέτωπο και με τα χείλη μας σφραγίζουμε το στόμα του θύματος. Εκπνέουμε κανονικά μέσα στο στόμα του θύματος (1 δευτερόλεπτο περίπου = μια κανονική εκπνοή μας) αυτό είναι ικανό να ανυψώσει το θώρακα του θύματός μας.






• Εάν νοιώσουμε ότι δεν περνάει ο αέρας κατά την πρώτη μας προσπάθεια χορήγησης αναπνοής διάσωσης τότε και μόνο τότε επιτρέπεται να ανοίξουμε το στόμα του θύματος και να ελέγξουμε οπτικά τη στοματική κοιλότητα για ύπαρξη ξένου σώματος το οποίο μπορεί και να αφαιρεθεί. Εάν δεν υπάρχει κάτι ορατό στην επόμενη προσπάθεια θα πρέπει να σκεφτούμε να κάνουμε καλύτερη απελευθέρωση αεραγωγού.









Με αυτό τον τρόπο που φαίνεται στην παραπάνω εικόνα, δίνουμε τις 2 αναπνοές διάσωσης.


  • Συνεχίζουμε 30 θωρακικές συμπιέσεις με εναλλαγή 2 αναπνοών διάσωσης μέχρι:

1. Να κουραστούμε
2. Να έρθει εξειδικευμένη βοήθεια
3. Το θύμα μας να δείξει ότι έχει ανανήψει (βήχας, κίνηση ή στην καλύτερη των περιπτώσεων να ανακτήσει αισθήσεις)


(Το κείμενο αποτελεί μετάφραση και τροποποίηση των κατευθυντήριων οδηγιών για την Βασική Υποστήριξη της Ζωής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αναζωογόνησης,ERC,2005)




ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Harrison's Principles of Internal Medicine 16th Edition, The McGraw-Hill Companies, ISBN 0-07-140235-7
2. Safar P (1986). "Cerebral resuscitation after cardiac arrest: a review". Circulation 74: IV138–153. Lippincott Williams & Wilkins. Retrieved on 2007-01-05.
3. Holzer M, Behringer W (2005). "Therapeutic hypothermia after cardiac arrest". Current Opinion in Anaestesiology 18: 163–168. Lippincott Williams & Wilkins. Retrieved on 2007-01-03.
4. Safar P et al (1996). "Improved cerebral resuscitation from cardiac arrest in dogs with mild hypothermia plus blood flow promotion". Stroke 27: 105–113. Lippincott Williams & Wilkins. Retrieved on 2007-01-07.
5. Irwin and Rippe's Intensive Care Medicine by Irwin and Rippe, Fifth Edition (2003), Lippincott Williams & Wilkins, ISBN 0-7817-3548-3
6. Flesche CW, Breuer S, Mandel LP, Breivik H, Tarnow J. (1994) The ability of health professionals to check the carotid pulse. Circulation Vol. 90: I–288.
7. F. Javier Ochoa, E. Ramalle-Gomara, J.M. Carpintero et al. (1998) Competence of health professionals to check the carotid pulse. Resuscitation Vol. 37 pp. 173–175
8. Bahr, J., Klingler, H., Panzer, W., Rode, H., Kettler, D. (1997). Skills of lay people in checking the carotid pulse. Resuscitation. Vol. 35(1) pp. 23-26
9. American Heart Association (2005) 2005 American Heart Association Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care. Circulation Vol. 112 pp. 19-34
10. Resuscitation Council UK (2005). Resuscitation Guidelines 2005 London: Resuscitation Council UK.
11. St John Ambulance, St Andrew's Ambulance Association, British Red Cross (2002) (8th Ed.) First Aid Manual. London: Dorling Kindersley
12. Cardiac Resuscitation Mickey S. Eisenberg, M.D., Ph. D., and Terry J. Mengert, M.D. New England Journal of Medicine, Volume 344:1304-1313, April 26, 2001
13. ACLS: Principles and Practice. p. 71-87. Dallas: American Heart Association, 2003. ISBN 0-87493-341-2.
14. ACLS for Experienced Providers. p. 3-5. Dallas: American Heart Association, 2003. ISBN 0-87493-424-9.
15. "2005 American Heart Association Guidelines for Cardiopulmonary Resuscitation and Emergency Cardiovascular Care - Part 7.2: Management of Cardiac Arrest." Circulation 2005; 112: IV-58 - IV-66.


* Ευχαριστώ ιδιαίτερα τον κύριο Βολακάκη Νικόλαο για την αποστολή του άρθρου.
Το παρόν άρθρο υπόκειται σε πνευματικά δικαιώματα σύμφωνα με τη σχετική Ελληνική Νομοθεσία Ν. 2121/93.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

LinkWithin

Related Posts with Thumbnails